اسکولیوز چیست؟ Scoliosis چه بیماری است؟ برای درمان انحراف ستون فقرات باید به چه دکتری مراجعه کرد؟ آیا درمان اسکولیز بدون جراحی و با روش هایی مثل ورزش، بریس و فیزیوتراپی و … امکانپذیر است؟ جدید ترین روش درمان قطعی اسکولیوز شدید با جراحی کدام است؟
برای آشنایی بیشتر با انواع روش های جدید درمان اسکولیوز و دیگر جزئیات مربوط به آن تا انتها همراه کلینیک ارتوپدی فراز باشید.
اسکولیوز چیست؟
قبل از توضیح هر چیز بهتر است در ابتدا شما را با تعریف اسکولیوز آشنا کنیم. تا بدانید دقیقا اسکولیوز چیست؟. اسکولیوز مربوط به انحنای غیر طبیعی در ستون فقرات است که می تواند در هر یک از بخش های مهره های کمر رخ دهد، اما شایع ترین آن در بالای ستون فقرات و کمر است.
این عارضه بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می شود و خانم ها بیشتر از آقایان به آن دچار می شوند.
افرادی که به این عارضه دچار می شوند دارای منحنی c یا s شکل هستند، البته اگرچه در هر سنی رخ می دهد، اما با این حال بیشترین گروه سنی که به آن دچار می شوند بین 10 تا 12 سال می باشند.
بروز اسکولیوز نوزادان بسیار نادر است، اما این احتمال هم وجود دارد که تا قبل از 3 سالگی به آن دچار شوند که این مربوط به بیماری های ارثی و ماردزادی می باشد.
چه کسانی به اسکولیوز مبتلا می شوند؟
اسکولیوز در درجه اول در کودکان و نوجوانان تشخیص داده می شود؛ اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان نوعی از اسکولیوز است که بیشتر توسط جراحان ستون فقرات مشاهده می شود و 80 درصد از کل موارد ناهنجاری ستون فقرات را شامل می شود.
- اسکولیوز دختران را بسیار بیشتر از پسران مبتلا می کند، به نسبت 8 به 1.
- تقریباً از هر سه نفری که به اسکولیوز مبتلا می شوند، یک نفر سابقه خانوادگی این بیماری را دارد.
- حدود 2 درصد از نوجوانان به اسکولیوز مبتلا می شوند.
در موارد کمتر، اسکولیوز می تواند بزرگسالان را تحت تاثیر قرار دهد. که ممکن است به دلیل پیشرفت یک انحنا باشد که در جوانی آنها وجود داشته است اما در آن زمان تشخیص داده نشده یا درمان نشده است، یا نتیجه یک وضعیت دژنراتیو ستون فقرات یا پوکی استخوان باشد .
انواع اسکولیوز : درجه انحنای ستون فقرات
اسکولیوز ساختاری
دسته از این بیماری است که در آن استخوان های نادرست شکل گرفته، منحنی S را در ستون فقرات ایجاد می کنند که ثابت است و با تنظیم موقعیت بدن نمی توان آن را صاف کرد.
اسکولیوز ایدیوپاتیک:
علت یا منشا آن ناشناخته است و جزو شایع ترین نوع اسکولیوز است. این بیماری اغلب در نوجوانان (که به عنوان اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان شناخته می شود) ایجاد می شود؛ همچنین هنگامی که اسکولیوز به دلایل ناشناخته در بزرگسالانی که سابقه این بیماری را ندارند ایجاد می شود، به آن اسکولیوز de novo می گویند .
اسکولیوز مادرزادی:
استخوان‌های ستون فقرات در بدو تولد به‌طور غیرطبیعی به پهلو خمیده می‌شوند.
اسکولیوز عصبی عضلانی:
انحنای کمر یک وضعیت جداگانه و سیستمیک است که بر سیستم عصبی و یا سیستم عضلانی تأثیر می گذارد، مانند فلج مغزی ، نوروفیبروماتوز ، دیستروفی عضلانی.
اسکولیوز دژنراتیو:
این نوع اسکولیوز در بزرگسالان مسن در اثر سایش و پارگی مفاصل یا دیسک های ستون فقرات ایجاد می شود.
این شرایط همه انواعی هستند که به آن “اسکولیوز ساختاری” می گویند
اسکولیوز غیر ساختاری
اسکولیوز غیرساختاری (همچنین به عنوان “اسکولیوز عملکردی” شناخته می شود) جایی است که انحنای آن موقتی است و ناشی از یک مهره ناقص در ستون فقرات نیست، بلکه ناشی از یک بیماری جداگانه است که بر وضعیت بدن تأثیر می گذارد، مانند دیسپلازی اسکلتی یا ناهماهنگی طول پا
اسکولیوز می تواند ستون فقرات را در هر یک از سه بخش اصلی آن تحت تاثیر قرار دهد:
- ستون فقرات گردنی (گردن)
- ستون فقرات قفسه سینه (قفسه سینه و ناحیه بالای کمر)
- ستون فقرات کمری (کمر)
علت ابتلا به اسکولیوز
تاکنون علت مشخص و دقیقی برای این عارضه شناسایی نشده است، اما ظاهرا عوامل ارثی تاثیر بسیاری دارند. زیرا بیشتر در خانواده هایی دیده می شود که یکی از آن ها در گذشته به این بیماری مبتلا بوده اند.
از دیگر دلایل کمتر شایع می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برخی از شرایط عصبی عضلانی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی
- نقایص مادرزادی و تحت تاثیر قرار گرفتن ستون فقرات
- سابقه جراحی بر دیواره قفسه سینه در کودکی
- آسیب یا عفونت ستون فقرات
- ناهنجاری‌های نخاعی
علائم بیماری اسکولیوز
در این بخش برخی از مهم‌ترین علائم اسکولیوز را به شما بیان می‌کنیم. تا اگر در اسکولیوز داشتن خود شک دارید، با بررسی این موارد نتیجه گیری کنید.
اگر اسکولیوز دارید، ممکن است در هنگام ایستادن کمی خم شوید که از علائم اصلی می باشد، اما جدا از این موضوع همچنین ممکن است علائم زیر را احساس کنید:
- انحنای قابل مشاهده در پشت شما
- شانه ها، کمر یا باسن که ناهموار به نظر می رسند
- یک تیغه شانه که بزرگتر به نظر می رسد
- دنده هایی که در یک طرف بدن شما بیشتر از طرف دیگر بیرون می آیند
علاوه بر علائم قابل مشاهده، اسکولیوز ممکن است منجر به موارد زیر شود:
- درد کمر
- سفتی پشت
- درد و بی حسی در پاها (در اثر فشار دادن اعصاب)
- خستگی ناشی از کشیدگی عضلات
- دشواری تنفس به دلیل انحنای بالای ستون فقرات
تشخیص کجی انحنای ستون فقرات
در صورتی که به پزشک مراجعه کنید برای تشخیص اینکه شما اسکولیوز دارید یا خیر، یک سری موارد را باید انجام دهد که ارزیابی پزشکی برای اسکولیوز شامل موارد زیر است:
- یک معاینه فیزیکی
- اشعه ایکس یا تصویربرداری با دوز کم اشعه EOS از نمای جلو و جانبی در حالی که بیمار ایستاده است گرفته می شود تا به طور دقیق درجه منحنی اندازه گیری شود.
- تصویربرداری با اشعه ایکس یا اشعه با دوز پایین EOS در حالی که بیمار خم می شود تا انعطاف پذیری منحنی را ارزیابی کند.
اسکولیوز زمانی تشخیص داده می شود که منحنی آن از 10 درجه بیشتر شود. با این حال، زمانی که بزرگسالان به دنبال درمان هستند، منحنی معمولاً از 30 درجه بیشتر می شود.
پزشک همچنین از معاینه فیزیکی و تصویربرداری برای ارزیابی علائم تنگی نخاعی (تنگی یا فشرده شدن کانال نخاعی) بیمار استفاده خواهد کرد. اگر شواهدی وجود داشته باشد که عملکرد ریه (تنفس) بیمار تحت تأثیر اسکولیوز قرار گرفته است، ممکن است آزمایش‌های بیشتری تجویز شود. در موارد نادر، بیماران مبتلا به ناهنجاری شدید اسکولیوز ممکن است به بیماری قلبی ریوی مبتلا شوند که نیاز به ارزیابی و درمان توسط متخصصان پزشکی اضافی دارد.
درمان اسکولیوز بدون جراحی
همه پزشکان ارتوپدی در مرحله اول برای درمان اسکولیوز، سعی می‌کنند روش غیر جراحی را پیش بگیرند و تا صورت امکان از روش جراحی استفاده نکنند. چرا که این روش‌ها بسیار ساده‌تر و راحت‌تر از انجام جراحی هستد و قطعا بیمار کمتر دچار اذیت و ناراحتی خواهد شد.
پزشکان ارتوپد باید برای تصمیمات درمانی سن بیمار، نوع اسکولیوز، اندازه تغییر شکل و پیشرفت پیش بینی شده منحنی را در نظر بگیرند. در نظر داشته باشید که دوره درمان از تولد تا پنج سالگی بسیار مهم است، زیرا در این زمان است که ریه ها به طور چشمگیری رشد می کنند.
اگر حفره قفسه سینه به دلیل اسکولیوز یا سایر ناهنجاری های ستون فقرات منقبض شود، رشد ریه می تواند به طور قابل توجهی محدود شود و ممکن است عوارض ریوی جدی ایجاد شود.
بر اساس تمام اطلاعات موجود، متخصص ارتوپد اطفال ممکن است یک یا چند درمان غیرجراحی یا جراحی را توصیه کند.
درمان اسکولیوز در کودک در حال رشد
مراحل درمان غیر جراحی اسکولیوز
در این بخش مراحلی که یک پزشک برای درمان غیر جراحی اسکولیوز به کار می‌برد را با جزئیات کامل به شما بیان می‌کنیم.
مراحل درمان غیر جراحی اسکولیوز
درمان غیر جراحی اسکولیوز به عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، شدت انحراف و نوع اسکولیوز بستگی دارد.
معاینه و تشخیص
اولین مرحله معاینه توسط پزشک متخصص ارتوپدی است. پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و آزمایش های مختلفی مانند اشعه ایکس و ام آر آی را تجویز می کند تا نوع و شدت اسکولیوز را مشخص کند. برای بیمارانی با انحنای کوچکتر، آنهایی که بیشتر از 10 درجه و حداکثر 20 درجه دارند، ارتوپد اطفال ممکن است نظارت دقیق بر وضعیت را با معاینات فیزیکی و پیگیری اشعه ایکس یا تصاویر اشعه با دوز پایین EOS که در سه تا چهار گرفته شده است توصیه کند . در این شرایط در فواصل ماهانه اگر منحنی پیشرفت کند، اقدامات درمانی اضافی معرفی می شود.
مراقبت و مشاهده
اگر خود یا فرزندتان دچار اسکولیوز خفیف هستید خبر خوب برای شما این است که در موارد خفیف اسکولیوز، ممکن است فقط نیاز به مراقبت و مشاهده باشد. و نیاز به موارد دیگری نیست که شما را اذیت کند. فقط این نکته که را به یاد داشته باشید که بیمار باید به طور منظم توسط پزشک معاینه شود تا از پیشرفت انحراف جلوگیری شود.
استفاده از بریس برای درمان اسکولیوز
بریس یک وسیله ارتوپدی است که برای صاف نگه داشتن ستون فقرات و جلوگیری از پیشرفت انحراف اسکولیوز استفاده می شود. بریس ها می توانند در موارد خفیف تا متوسط اسکولیوز موثر باشند. برای منحنی‌های بین 20 تا 40 درجه، بریس می‌تواند ابزار مؤثری برای کنترل برخی از اشکال اسکولیوز زودرس مانند اسکولیوز ایدیوپاتیک و برخی از اشکال سندرمی این بیماری باشد.(البته بریس برای اسکولیوز عصبی عضلانی یا مادرزادی مناسب نیست) ضمناً باید تاکید کرد که بریس زدن منحنی را اصلاح نمی کند، بریس برای جلوگیری از پیشرفت در نظر گرفته شده است. در ادامه بریس را با جزئیات بیشتر بررسی خواهیم کرد.
انواع بریس
- بریس میلواکی: این نوع بریس از پلاستیک سخت ساخته شده و از گردن تا لگن را می پوشاند. بریس میلواکی برای انحراف های شدید اسکولیوز استفاده می شود.
- بریس بوستون: این نوع بریس از پلاستیک سخت یا نرم ساخته شده و از شانه ها تا لگن را می پوشاند. بریس بوستون برای انحراف های خفیف تا متوسط اسکولیوز استفاده می شود.
- بریس TLSO: این نوع بریس از پلاستیک نرم ساخته شده و فقط قسمت فوقانی یا تحتانی ستون فقرات را می پوشاند. بریس TLSO برای انحراف های خفیف اسکولیوز استفاده می شود.
مراحل استفاده از بریس
- لباس زیر مناسب بپوشید: قبل از پوشیدن بریس، لباس زیر نخی و بدون درز بپوشید تا از تحریک پوست جلوگیری شود.
- بریس را تنظیم کنید: بریس را مطابق دستور پزشک تنظیم کنید. ممکن است نیاز به تنظیم بندها، پدها یا سایر قسمت های بریس باشد.
- بریس را بپوشید: بریس را با دقت و به آرامی بپوشید. از کشیدن یا خم کردن بریس خودداری کنید.
- بریس را بررسی کنید: مطمئن شوید که بریس به طور صحیح و راحت روی بدن شما قرار گرفته است.
- فعالیت های خود را محدود کنید: در حین استفاده از بریس، باید از انجام فعالیت های سنگین و پربرخورد خودداری کنید.
- بریس را تمیز نگه دارید: بریس را به طور منظم با آب و صابون بشویید و به طور کامل خشک کنید.
- به طور منظم به پزشک مراجعه کنید: باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت اسکولیوز شما بررسی شود و در صورت نیاز، بریس شما تنظیم شود.
نکاتی درباره استفاده از بریس
- همیشه از دستورالعمل های پزشک خود پیروی کنید.
- در صورت بروز هر گونه مشکل یا ناراحتی، با پزشک خود تماس بگیرید.
- از پوشیدن لباس های تنگ و چسبان در زیر بریس خودداری کنید.
- از قرار دادن بریس در معرض گرما یا نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
- هنگام حمام کردن یا شنا، بریس خود را در بیاورید.
استفاده از بریس می تواند در ابتدا ناراحت کننده باشد. با گذشت زمان، به بریس عادت خواهید کرد. همچنین ممکن است نیاز باشد که چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا بریس اثر خود را نشان دهد.
در نهایت توجه داشته باشید استفاده از بریس همیشه نمی تواند انحراف اسکولیوز را به طور کامل اصلاح کند. در موارد شدید اسکولیوز، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
مزایای استفاده از بریس
- جلوگیری از پیشرفت انحراف اسکولیوز
- صاف نگه داشتن ستون فقرات
- کاهش درد و ناراحتی
- بهبود ظاهر
معایب استفاده از بریس
- ناراحتی و محدودیت حرکتی
- مشکل در پوشیدن لباس
- نیاز به تنظیمات منظم
- داشتن هزینه
انجام فیزیوتراپی
انجام فیزیوتراپی نیز یکی از روش‌های موثر برای درمان اسکولیوز می‌باشد فیزیوتراپی می تواند به تقویت عضلات پشت و کمر و بهبود انعطاف پذیری ستون فقرات کمک کند. همچنین فیزیوتراپی می تواند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از اسکولیوز نیز موثر باشد.
انجام ورزش‌های مناسب برای درمان اسکولیوز
یکی از روش‌هایی که برای انحراف ستون فقرات به شدت توصیه می‌شود انجام برخی از ورزش‌های اصلاحی مانند شنا، یوگا و پیلاتس است که می‌تواند به تقویت عضلات و بهبود انعطاف پذیری ستون فقرات کمک کند. فقط به این نکته توجه داشته باشید که قبل از شروع هر برنامه ورزشی، باید با پزشک مشورت کرد. بیمارانی که همچنان درد عصبی را تجربه می کنند ممکن است از تزریق استروئید در مفاصل فاست (جایی که مهره ها در هر سطح از ستون فقرات به هم می رسند) استفاده کنند. استروئیدها که التهاب را کاهش می دهند، ممکن است توسط اپیدورال نیز تجویز شوند ، که در آن سوزن تزریق در کانال نخاعی وارد می شود تا داروها را مستقیماً به ریشه عصبی آسیب دیده برساند.
استفاده از دارو
در برخی موارد، ممکن است برای تسکین درد و ناراحتی ناشی از اسکولیوز پزشک برخی از داروهای مسکن را برای بیمار تجویز کند. تا مراحل درمان اسکولیوز بدون اذیت و ناراحتی بیمار طی شود.
اسکولیوز در بزرگسالان چگونه درمان می شود؟
در صورت امکان، اسکولیوز در بزرگسالان به صورت غیر جراحی از طریق فیزیوتراپی، داروها و روش‌های دیگر درمان می‌شود. تزریق استروئید نیز ممکن است به برخی بیماران کمک کند. در بیمارانی که انحنای بیش از 50 درجه دارند، به روش‌های غیرجراحی پاسخ نمی‌دهند یا عوارض دیگری را تجربه می‌کنند، ممکن است عمل جراحی ضروری باشد.
تمامی این خدمات در کلینیک ارتوپدی فراز انجام می شود. برای آشنایی با خدمات کلینیک فراز در این زمینه اینستاگرام ما را دنبال کنید.
درمان اسکولیوز با جراحی انحراف ستون فقرات
اکثر بیمارانی دچار اسکولیوز می شوند ، نیازی به عمل جراحی جهت درمان ندارند.اما در مواردی عمل جراحی قوز کمر به بیمارانی توصیه می شود که قوز کمر آنها به پیشرفت خود ادامه می دهد یا علائم مشکل علی رغم استفاده از روش های درمانی غیر جراحی برطرف نمی شوند. در ادامه شرایط برای ضرورت عمل جراحی اسکولیوز را بیان می‌کنیم.
جراحی اسکولیوز در چه شرایطی لازم است؟
عدم تعادل ستون فقرات: تعادل مهره های کمر از اهمیت بسیاری برخوردار است و چنانچه این تعادل ایجاد نشود جراحی لازم است. زمانی که می ایستیم و از روبرو نگاه می کنیم، سر باید در مرکز بالای لگن قرار میگیرد. چنانچه این تعادل وجود نداشته باشد جراحی لازم است.
- انحراف شدید ستون فقرات: اگر انحراف ستون فقرات بیش از 40 درجه باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
- پیشرفت انحراف: اگر انحراف ستون فقرات در حال پیشرفت باشد، حتی اگر انحراف شدید نباشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
- درد و ناراحتی شدید: اگر اسکولیوز باعث درد و ناراحتی شدید شود که با درمان های غیر جراحی مانند بریس و فیزیوتراپی قابل تسکین نباشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
- مشکلات تنفسی: در موارد نادر، اسکولیوز می تواند باعث مشکلات تنفسی شود. در این موارد، ممکن است نیاز به جراحی برای اصلاح انحراف ستون فقرات و بهبود عملکرد ریه ها باشد.
- مشکلات ظاهری: اگر انحراف ستون فقرات باعث ناهنجاری های ظاهری قابل توجهی شود، ممکن است بیمار برای بهبود ظاهر خود درخواست جراحی کند.
در صورتی که یکی از موارد بالا را دارید، درمان قطعی اسکولیوز جراحی می باشد. این که دقیقا به چه صورت انجام می شود تنها در معاینه حضوری قابل تشخیص است.
روش کلی جراحی اسکولیوز
رایج ترین جراحی اسکولیوز که برای درمان انحراف ستون فقرات انجام می شود پیوند ستون مهره ها است. در طی این جراحی یک یا چند استخوان ستون فقرات به هم متصل می شوند. بنابراین مهره ها دیگر به صورت مستقل حرکت نمی کنند.
قطعاتی از استخوان یا مواد شبیه به استخوان در بین مهره ها قرار می گیرند و میله های فلزی یا قلاب قسمتی از ستون فقرات را صاف یا بی حرکت می کند. در این شرایط مواد استخوانی جدید و قدیم باهم جوش می خورند.
معمولا عمل جراحی تا زمانی که رشد استخوان های کودک متوقف شود به تعویق می افتد. اما چنانچه رشد بیماری در زمان کودکی به سرعت ادامه داشته باشد، جراح میله های فلزی را در داخل ستون فقرات قرار می دهد تا طول آن با رشد کودک قابل تنظیم شود.
درمان کیفوز با جراحی، شامل فیوژن ستون فقرات کمری با ابزار است. جراحی به تنهایی، 4 إلی 5 ساعت به طول می انجامد و فرد به مدت 3 إلی 4 روز در بیمارستان بستری می شود. روند بهبودی در خانه، 4 إلی 6 ماه طول می کشد.
پروسه جراحی شامل ایجاد برشی در راستای مرکز کمر است که استخوان ها و عضلات را در معرض دید قرار می دهد. طول برش به اندازه بدشکلی نیازمند تصحیح است. مهره های ستون فقرات ابتدا از بافت اطراف آزاد و سپس برای اصلاحات آماده می شوند.
انواع جراحی برای درمان اسکولیوز
دو نوع اصلی جراحی برای درمان اسکولیوز وجود دارد:
جراحی خلفی
این نوع جراحی از طریق برشی در پشت انجام می شود. جراح عضلات را از روی ستون فقرات جدا می کند تا به مهره ها دسترسی پیدا کند. و میله ها و پیچ های فلزی به مهره ها متصل می شوند تا ستون فقرات را صاف کنند و در جای خود نگه دارند. و در نهایت کار، پیوند استخوانی برای کمک به همجوشی مهره‌ها و تثبیت ستون فقرات استفاده می شود. چون برش در این روش بزرگتر است خطر عفونت بیشتر است اما ازطرفی برای انحراف‌های بسیار پیچیده مناسب‌تر است.
جراحی قدامی
این نوع جراحی از طریق برشی در قفسه سینه یا شکم انجام می شود. جراح عضلات و اندام های داخلی را کنار می زند تا به ستون فقرات دسترسی پیدا کند. مهره ها از طریق رویکرد قدامی صاف می شوند. و در نهایت کار، میله ها و پیچ های فلزی ممکن است برای تثبیت ستون فقرات استفاده شوند. و پیوند استخوانی برای کمک به همجوشی مهره ها و تثبیت ستون فقرات استفاده می شود. چون برش در این روش کوچکتر است خطر عفونت کمتر است اما از طرفی برای انحراف‌های بسیار پیچیده مناسب نیست.
زمان نقاهت جراحی اسکولیوز چقدر است؟
اکثر بیماران فیوژن ستون فقرات سه تا پنج روز در بیمارستان می مانند و در عرض دو روز سرپا می مانند. کودکان و نوجوانان معمولاً می‌توانند در عرض چهار تا شش هفته به مدرسه بازگردند، ورزش‌های کم‌تأثیر را در سه ماهگی و فعالیت کامل را در شش ماهگی آغاز کنند؛ روند بهبودی کامل ممکن است 6 تا 12 ماه طول بکشد.
بیمارانی که تحت عمل های ترکیبی قدامی و خلفی ستون فقرات قرار می گیرند، ممکن است کمی طولانی تر در بیمارستان بمانند. با این وجود، زمان بهبودی ناشی از جراحی‌های مدرن ستون فقرات اسکولیوز به‌طور قابل توجهی کوتاه تر از دهه های پیش است، زمانی که افراد گاهی اوقات هفته‌ها یا ماه‌ها را در بیمارستان با گچ بری یا در حالت کشش سپری می‌کردند.
آیا جراحی برای همه لازم است؟
اسکولیوز به تنهایی نمی تواند خود را اصلاح کند، اما همه بیماران به درمان نیاز ندارند. تنها حدود 5 درصد از کودکان یا نوجوانان مبتلا به اسکولیوز به بریس یا جراحی نیاز دارند. در برخی موارد، پیشرفت انحنا را می توان در طول زمان کنترل کرد. با این حال، اگر پزشک اطفال یا پزشک خانواده شما مشکوک به اسکولیوز کودک شما باشد، مهم است که در اسرع وقت توسط یک متخصص مناسب ارزیابی شود. مداخله زودهنگام، مانند بریس، ممکن است از نیاز بیمار به جراحی در مراحل بعدی زندگی جلوگیری کند.
در کلینیک فراز، اولویت اصلی ما درمان غیر جراحی اسکولیوز می باشد. بنابراین بعد از تشخیص شدت انحراف ستون فقرات بیمار، گزینه آخر کادر پزشکی مجرب فراز روش جراحی برای درمان اسکولیز انتخاب می شود. برای دریافت مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
مراقبت‌های لازم بعد از انجام جراحی اسکولیوز
بعد از انجام جراحی انحراف ستون فقرات بهتر است نکاتی را که در ادامه توضیح می‌دهیم را رعایت کنید تا از عوارض و عود بیماری جلوگیری کنید.
- مراقبت از زخم جراحی: پانسمان زخم باید هر روز تعویض شود و از تماس آن با آب و عفونت جلوگیری شود. بخیه ها ممکن است جذبی باشند یا بعد از چند هفته خارج شوند. زخم ممکن است کمی سوزش، حساسیت، بی حسی یا رشد پوست داشته باشد
- حمام و بهداشت: در دو هفته اول بیمار باید از حمام کردن خودداری کند و با لیف یا اسفنج بدن خود را بشوید. بعد از دو هفته می تواند از دوش استفاده کند و بعد از چهار هفته می تواند از وان استفاده کند. زخم را با پانسمان ضد آب بپوشاند و از آب گرم خودداری کند.
- فعالیت بدنی: بیمار می تواند بنشیند و راه برود به میزان تحمل خود. باید از خم شدن، چرخیدن و بلند کردن وسایل سنگین خودداری کند. باید از تخت، صندلی و مبل سفت و راحت استفاده کند. باید وضعیت بدن خود را هر 30 دقیقه تغییر دهد. بعد از دو هفته می تواند با تمرینات آرام پشت کمر شروع کند.
- تغذیه و دارو: بیمار باید غذاهای سالم و متنوع بخورد و از مصرف الکل و سیگار خودداری کند. باید داروهای تجویز شده توسط پزشک را به موقع مصرف کند و از خوددارویی پرهیز کند. باید از کمبود آهن، کلسیم و ویتامین D جلوگیری کند.
- پیگیری و مراجعه: بیمار باید بعد از 6 هفته، 3 ماه، 6 ماه و یک سال به پزشک خود مراجعه کند. در این مراجعات بیمار معاینه شده و ممکن است از ستون فقرات اش رادیوگرافی گرفته شود. باید هرگونه علامت نامطلوب مانند تب، درد شدید، خونریزی، ترشح، تورم، تغییر رنگ یا بوی زخم، شکستگی میله یا اتصالات را به پزشک اطلاع دهد.
فیلم رضایت بیمار از درمان اسکولیوز با جراحی
در ویدئوی زیر کودکی که دچار اسکولیوز شدید بوده در بخش جراحی کلینیک فراز توسط فوق تخصص جراحی شده و انحنای ستون فقرات کاملا به حالت عادی برگشته است.
عوارض اسکولیوز درمان نشده
معمولا افراد به اسکولیوز خفیف دچار می شوند و این مورد عوارض شدیدی ندارد؛ با این حال در موارد خاصی دیده می‌شود که بیمار اهمیت زیادی به درمان اسکولیوز خود نمی‌دهد و در این صورت این عارضه برخی از عوارض جدی را باخود به همراه می‌آورد که در ادامه آنها را بیان می‌کنیم.
مشکلات تنفسی
انحراف ستون فقرات شدید، می تواند موجب شود قفسه سینه به ریه ها فشار وارد کند و در نتیجه تنفش دشوار تر شود.
مشکلات قلبی عروقی
اگر قفسه سینه مقدار زیادی بپیچد، این کاهش فاصله برای قلب می تواند موجب اختلال در پمپاژ خون شود.
کمردرد
افرادی که در کودکی به این بیماری دچار بوده اند، احتمال بسیاری در بزرگسالی درد در ناحیه کمر را احساس می کنند. مخصوصا اگر اسکولیوز خود را بدون درمان رها کرده باشند.
تغییر در ظاهر فرد
همان طور که اسکولیوز در حال پیشرفت و بدتر شدن است، ممکن است تغییرات نامحسوسی نیز در پی داشته باشد: مهم ترین آن ها شامل:
- ناهمواری باسن و شانه‌ها
- برجسته بودن دنده‌ها
- جابجایی کمر و تنه به پهلو
مشکل در راه رفتن
زمانی که ستون فقرات به انحراف دچار می شود، باسن و پاهای فرد به عدم تراز دچار می شود که بر روی نوع راه رفتن نیز اثرگذار است. در این جا فرد در تلاش اسن که تعادلی میان باسن و پاهای ناهموار خود انجام دهد. که در نهایت موجب خستگی عضلات می شود.
همچنین ممکن است فرد در حین راه رفتن متوجه شود که یکی از پاهایش لنگ میزند اما در پای دیگر این طور نیست؛ که این موارد از عوارض این بیماری است.
کاهش دامنه حرکتی
تغییر در پیچش ستون فقرات می تواند سفتی و خشکی عضلات را در پی داشته باشد که این موضوع انحراف ستون فقرات را برای خم شدن کاهش می دهد.
درد
چنانچه خمیدگی و انحراف ستون فقرات شدید شود، ممکن است عضلات به اسپاسم دردناک دچار شوند. التهاب موضعی ممکن است به ماهیچه ها فشار وارد کند و در نهایت درد بسیاری به همراه داشته باشد.
اعتماد به نفس پایین
اگرچه خیلی به این موضوع توجه نمی شود، اما یکی از عوارضی که انحراف ستون فقرات به همراه دارد اعتماد به نفسی است که از فرد گرفته می شود، مخصوصا اگر فرد مبتلا نوجوان باشد این موضوع بیشتر دیده می شود.
سخن پایانی
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و توانسته باشیم شما را به خوبی با انواع روش های درمان اسکولیوز و دیگر جزئیات مربوط به آن آشنا نماییم. خوشبختانه در بیشتر موارد شما می توانید بدون استفاده از جراحی برای درمان اقدام کنید، بنابراین در صورت مشاهده اولین علائم حتما روند درمانی خود را دنبال کنید.
پاسخ به سوالات متداول درباره اسکولیوز
تفاوت اسکولیوز و کیفوز چیست؟
هم اسکولیوز و هم کیفوز مربوط به انحنای ستون فقرات هستند، اما در اسکولیوز ستون فقرات حالتی شبیه به s یا c پیدا می کند؛ و در کیفوز ستون فقرات بیشتر گرد می شود و فرد گوژپشت می شود.
پیشگیری از انحراف ستون فقرات چگونه است؟
به صورت کلی هیچ راه قطعی برای پیشگیری وجود ندارد، مخصوصا اگر به صورت مادرزادی به این عارضه دچار شوید؛ با این حال ورزش کردن و شیوه صحیح قرارگیری بدن می توانند از روش های موثر باشند.
چگونگی اندازه گیری ستون فقرات
راه های مختلفی برای اندازه گیری وجود دارند، اما رایج ترین آن اندازه گیری زاویه کاب است. که برای انجام آن تعدادی خط در بخش بالا و پایین مهره ها ترسیم می شوند و زاویه میان آن ها اندازه گیری و میزان انحراف تعیین می شود.
آیا انحراف ستون فقرات خطرناک است؟
اسکولیوز معمولا به صورت خفیف رخ می دهد اما گاهی ممکن است با رشد کودک شدید شود و در مواردی ناتوان کننده می شود. بنابراین می توان این گونه بیان کرد که اگر پس از شناسایی علائم اقدامی برای درمان انجام نشود، این بیماری می تواند خطرناک باشد، اما اگر تحت درمان باشید جایی برای نگرانی نیست.
برای مشاوره رایگان تماس بگیرید!
الان تماس بگیر
برای مشاوره رایگان تماس بگیرید!
الان تماس بگیرکادر درمان مجرب کلینیک ارتوپدی فراز
دکتر سیدرضا آقاپور
متخصص ارتوپد اطفال – فلوشیپ جراحی استخوان و مفاصل کودکان
دکتر مرتضی اشرافی
متخصص جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات – فلوشیپ جراحی ستون فقرات و مغز کودکان
دکتر مهتاب مهرافشان
متخصص جراحی استخوان و مفاصل (ارتوپدی)
فوق تخصص ارتوپدی کوکان
دکتر محسن رستمی
متخصص جراحی مغز و اعصاب ، دیسک و ستون فقرات
احسان غلامی ارجنکی
مدیریت کلینیک فراز
رویا سلیمانی منفرد
ارتوزیست و پروتزیست
مروارید علیپور
مسئول بخش ارتوز
